18-40 Yaş Vücut Geliştirme Sporu Yapan Ergojenik Destek Kullanan Ve Kullanmayan Bireylerin Tutumları, Kullanım Düzeyleri Ve Beslenme Alışkanlıklarına Göre Bazı Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi
Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 85 - 93, 31.08.2022
Sabiha Zeynep Aydenk KÖSEOĞLU
Kübra KAYNAR
https://doi.org/10.47769/izufbed.1092362
Cited By: 1
Öz
Çalışmanın amacı, ergojenik desteklerin sporcuların hayatındaki yerinin, antropometrik ölçümleri ne ölçüde etkilediğinin ve değerlendirme sonuçlarına bağlı olarak kullanım kriterlerinin belirlenmesidir. Çalışmaya, İstanbul Bahçelievler ve Küçükçekmece ilçelerindeki bazı özel spor salonlarına üye 18-40 yaş arasındaki ergojenik destek kullanan ve kullanmayan vücut geliştirme sporu yapan 50 gönüllü erkek alınmıştır. Katılımcıların tanımlayıcı özelliklerini, antropometrik ölçümlerini, sağlık durumlarını, ergojenik destek alımlarını ve bu konudaki tutumlarını, beslenme alışkanlıklarını, besin tüketimlerini, iki günlük besin tüketim kayıtlarını (antrenman günü ve dışı) içeren anket yüz yüze uygulanmıştır. Bulgulara göre; ergojenik destek alan (%50) ve almayanlar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). Vitamin mineral takviyesi kullanımları ile BKİ arasında, karnitin kullanım sıklığı ile bel çevresi ve bel/boy oranı arasında ilişki (p<0.05) bulunmuştur. Çalışmada, 18-30 yaş grubundaki bireylerin günlük aldığı enerji miktarı (2753.18±1589.15) ile 31-40 yaş aralığındaki günlük alınan enerji miktarından (1921.16 ±986.41) daha fazla olduğu saptanmıştır. Ergojenik destek alanların, günlük aldıkları toplam enerjinin %35.3’ü karbonhidrat, %23.4’ü protein ve %39.8’i yağdan geldiği belirlenmiştir. Alınan proteinin aminoasit içeriğinin çoğunu lösin, izölösin, valin ve arginin, triptofan ise en az kısmı oluşturmaktadır. Ergojenik destek olmadan aldıkları protein miktarının ideal olduğu ve ergojenik destek kullanan birçok sporcunun protein kullanmasına gerek olmamasına rağmen tükettiği görülmüştür. Çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde ve literatürlerin ışığında; ergojenik destek verilmesi gerektiğinde, öncelikle bir uzman tarafından uygun değerlendirmelerin yapılması, ilaveten sporcuların günlük beslenmeleri dikkate alınarak, denge ve miktar yönünden WADA (Dünya Anti- Doping Ajansı) tarafından uygun görülen takviyeler seçilerek, tüketimi doğru olabilir.
Anahtar Kelimeler: Ergojenik destek, Beslenme, Vücut geliştirme, Antropometrik ölçüm